Forum Tibia.pl - Ortografia :/

W tym temacie chciałem zwrócić uwagę na ortografię na tym forum. Otóż z tego co zauważyłem to w 75%
postów można zauważyć błędy ortograficzne w stylu "muj", "tfuj", "otfusz", "tobom" itp. To co tutaj
napisze może się "komuś" przydać.

ZASADY POLSKIEJ PISOWNI

1. Wyrazy z "u" i "ó".

Ó - piszemy gdy wyraz w tej samej rodzinie wyrazów wymienia się na "o, e, a"

ó - o, e, a

Np.: kółko - koło
piórko - pierze
skrót - skracać

Ó - piszemy w zakończeniach rzeczowników typu - ów, -ówna, -ówka

Np.: Rzeszów, Więckówna, kryjówka

Wyjątki: skuwka, zasuwka

Kilkadziesiąt wyrazów piszemy przez ó mimo braku wymiany na -o, -a, -e, i ich trzeba się nauczyć.
Najpopularniejsze to: jaskółka, góra, żółw itp.

U - piszemy: w większości polskich wyrazów

- na końcu wyrazów: pomału, do teatru, panu
- na początku wyrazu, choć są wyjątki - ósmy, ów, ówczesny, ówdzie.
- w zakończeniach rzeczowników typu -unek, unka, -ura, -usz, -us (opatrunek, kultura, piegus, kapelusz),
oraz w końcówkach typu –uję, -ujący (maluję, kupujący) – „uje się nie kreskuje”
- gdy nie działa żadna zasada dotycząca pisowni ó

- ó -
Nikną wszelkie niepokoje,
Kiedy twierdzę: dwójka - dwoje.
Nie drży także ma stalówka
Pisząc: -ów i -ówka.
Zaokrąglam ó w dwu słowach:
ósmy, ów, bo: osiem, owa.

- u -
Zapamiętaj, zawsze tu
Pisz otwarte, zwykłe u
W słowach: skuwka i zasuwka,
Gdyż wyjątkiem są te słówka;
W cząstkach: -unka, -un i -unek:
Opiekunka, zdun, pakunek.
Pisz je także: w cząstce -ulec,
Więc: budulec i hamulec;
W ulu, dwu, gdzie u litera
Wyraz kończy lub otwiera.
Wreszcie - niech nikt nie kreskuje
W czasowniku cząstki -uje.

2. Wyrazy z "rz" i "ż".

Ż PISZEMY GDY:

a) następują wymiany głoskowe:
ż — g nadproże — próg, książka — księga, uważny — uwaga
ż — dz księża — księdza, mosiężny — mosiądzu
ż — h drużynowy — druh, Sapieżyna — Sapieha
ż — z zamrażarka — mrozu, mażę — mazać, włażę — włazu
ż — ź zagrożenie — groźny, duży — duzi, wożą — wozić
ż — s boży — boski, mężny — męski, węższy — wąski, książę — księstwo;
b) występuje ona po literach r, l, ł: drżenie, rżeć, ulżyć, łże;
c) wchodzi w skład partykuły -że lub tworzy partykułę -ż, np. niemalże,
skończże, weźże, jakże, takoż, jakiż;
d) występuje po literze n w wyrazach zapożyczonych, np. aranżacja, branżowy,
rewanżysta;
e) występuje w następujących wyrazach rodzimych i w formacjach od nich pochodnych:
gżegżółka, mżawka, piegża.
Ponieważ litera ż występuje w wielu wyrazach zarówno rodzimych, jak i obcych,
wątpliwości co do ich pisowni należy rozstrzygać za pomocą słownika.

RZ PISZEMY GDY

a) następuje wymiana głoskowa rz — r, np.
marzec — marca, dworzec — dworca, dobrze — dobry, mierzyć — miara,
wierzyć — wiara, przysporzyć — sporo;
b) występuje ono w zakończeniach:
-erz, -arz fałszerz, harcerz, pasterz, kołnierz, brukarz, dekarz,
pisarz, ślusarz, tokarz, masarz (= pracownik masarni), instruktarz
(= książka z instrukcjami) — w tej grupie występują wyjątki typu masaż (= masowanie),
instruktaż (= szkolenie, instruowanie);
-mierz kroplomierz, ciśnieniomierz, Kazimierz, Włodzimierz;
-mistrz ogniomistrz, zegarmistrz, kapelmistrz;
c) po spółgłoskach: p, b, t, d, k, g, ch, j, w, np.
przemoc, zaprzeć, brzydota, brzmieć, zatrzymać, trzeba, drzwi, zedrzeć, krzak, zakrzepnąć,
grzmot, grząski, chrzest, odchrząknąć, zajrzeć, dojrzały, wrzawa, zawrzeć.
Po p, t, k, ch połączenie rz wymawiamy bezdźwięcznie jako sz, por. [pszemoc, tszeba, kszak, chszest].
Połączenie liter sz po spółgłoskach piszemy wyjątkowo:
— w wyrazach: kształt, kształtny, ukształtowanie, kształcić, wykształcenie, bukszpan, Oksza,
kszyk (ptak), pszczoła, pszenica, Pszczyna, Pszonka, Pszoniak, pszonak, pszono;
— w formach stopnia wyższego i najwyższego przymiotników utworzonych za pomocą
przyrostka -szy i -ejszy: młodszy, zdrowszy, szybszy, najlepszy, najkrótszy, najładniejszy.
Po spółgłoskach piszemy wyjątkowo ż:
— w partykule -że: kopże, stójże, łapże, krójże, por. 10.1c;
— w wyrazach, w których zaczynająca się od ż część rdzenna stoi po przedrostku
zakończonym na spółgłoskę, np. obżartuch, odżałować, nadżerka, podżyrować.
Połączenie liter rz występuje w wielu wyrazach, w których dziś już wymiana
na r nie jest żywa. Na pochodzenie omawianej głoski z pierwotnego r wskazać może czasem
zestawienie z innymi językami słowiańskimi, por. rząd — riad, rzepa — riepa, rzadki — riedkij,
rzeka — rieka, jarzębina — riabina, orzech — oriech.

3. Wyrazy z "ch"

a)
Pisz „ch” wtedy , kiedy w wyrazach pokrewnych wymienia się na „sz”

mucha – muszka
kruchy – kruszyć

b)
Pisz „ch” po spółgłosce „s”.

schodzić , schować , schrupać...

c)
Pisz „ch” w wyrazach kojarzących się z chrztem , a więc

chrześcijaństwo
chrzest
chrzcić
ochrzcić